تربیت اعتقادی جلسه اول
استاد حجت الاسلام سید نقی موسوی
مقرّر: یاسر کافی
فقه تربیت اعتقادی
استاد سید نقی موسوی
زمستان 1400
مقدمات:
مقدمه ی اول:
فقه تربیتی، فقه حُکمی، فقه استنباط احکام تکلیفیه و وضعیه برای افعال متربی و مربی.
مقدمه ی دوم:
تربیت اعتقادی، مجموعه اقداماتی که یک انسان برای انسان دیگر انجام می دهد تا در بعد عقیده، و عقیده مندی، ایمان، التزام بتواند موفق شود و در متربّی شکل دهد.
مقدمه سوم: تفکیک تربیت اعتقادی از ادبیات مشابه
تربیت دینی و تربیت اسلامی.
تربیت اسلامی خیلی کلی یعنی تربیت استخراج شده از اسلام.
تربیت دینی دو اصطلاح دارد:
الف. اصطلاح عام و مقسمی :
مساوق با تربیت یهودی، تربیت بودایی، تربیت اسلامی است.
ب. اصطلاح خاص و قسمی: (religius edjucation)
پرورش ایمان، پرورش تدین، پرورش التزام و مفاهیمی از این دست.
گاهی بعضی برچست سکولاریستی می زنند که اگر تعریف دوم مد نظرتان باشد می گویند دچار تعریف سکولاریستی شده اید زیرا پای دین را در محمولات و داوری ها قطع کرده اید و این جدایی دین از تربیت است.
سکولاریسم نسبت به دین لابشرط است نه بشرط لا. در نتیجه تربیت سکولار یعنی دین را در پهنه ی تعلیم و تربیت به یک کنجی برده اید و فقط در مسجد و محراب می خواهد از تربیت دینی اسم ببرد ولی در ساحتهای دیگر مانند تربیت جنسی، تربیت علمی و ... نمی خواهد تربیت دینی قایل شود.
تربیت عبادی بر تربیت مناسک و تربیت رفتارات و بروزات خارجی اشاره می کند.
تربیت اخلاق، بر اکتساب فضایل و رذایل و تربیت درون اشاره می کند.
حال بعضی آمده اند بر اساس تقسیم اسلام بر سه بخش عقاید، اخلاق، احکام می گویند تربیت اسلام شامل تربیت اعتقادی، تربیت اخلاق، تربیت احکام می باشد.
مناقشه در این نظر این است که معارف اسلام که فقط این سه نیست؛ مثلا بعضی احکام سیاسی اسلام، جزو هیچ یک از این سه نیست.
پس واقع بینانه تر این است که نسبت به ابعاد وجودی اسلام و همچنین ابعاد وجودی انسان، حیث تقسیم را نسبت به ابعاد وجود انسان و متربی تغییر داده و حیث تقسیم را نسبت به ساحتهای وجودی متربی عوض کنیم و از طریق تقسیم استقرایی بگوییم: تربیت جنسی، اخلاقی، عقلی و ... که از 16 تا 21 ساحت بر می شمارند. که در سند تحول بنیادین آ.پ تمام این ساحات، به 6 ساحت فروکاسته شده است.