روانشناسی عمومی:
استاد حجت الاسلام خیرالدین
جلسه اول
منابع:
روانشناسی اتکینسون و هیلگارد
روانشناسی عمومی مؤسسه امام خمینی ره
مباحث زیادی است که باید در حوزه ی روانشناسی عمومی باید مطالعه شود. لذا کتابهایش قطور هستند لذا سعی میک کنیم عناوین را تلخیص وار بیان کنیم.
این درس، یک درس حفظی است و شامل یک سری اصطلاحات روانشناسی است که تاکنون به گوش ما نخورده است که بایستی سعی شود حفظ شوند.
فایده ی این علوم برای فقه تربیت چیست؟
چیستی روان در غرب و اسلام:
در اسلام روح ، روان، نفس مترادف هم استفاده می شوند و قایل به این هستیم که انسان موجودی است که وقتی به مرحله ای از رشد می رسد خداوند از روح خود در انسان می دمد. یعنی یک لطافت خاصی دارد که در انسان دمیده شده است.
اما در غرب :
افلاطون نظریه ای دارد مبنی بر اینکه روان انسانی امری مستقل از پیکره ی انسانی است که بر اعضا و اندام او فرمان می دهد و بر رفتار او نظارت دارد. که مطابق با نظر اسلام است.
برخلاف ارسطو که می گوید نفس نتیجه ی رفتار بدن انسان است. نفس ، مغز انسان است و اوست که به بدن فرمان می دهد.
نظریه ای که در غرب پذیرفته شده به خصوص بعد از قرن 17، بدلیل نظریه ی دکارت است که می گوید بدن مانند ماشین پیچیده ای است که توسط نور، صوت و محرکهای دیگر تحریک می شود و این عامل حرکت بدن می شود. یک امر ماورایی عامل حرکت بدن نیست. یعنی همان مغز فرمانده ی بدن است. یعنی همان نظریه ی ارسطو است.
پس روان شناسی ناشی از یک امر ماورایی نیست.
تعریف روانشناسی در غرب:
فلذا روان شناسی را اینگونه تعریف کرده اند: (psychology)
Psycho به معنای روان و logy به معنای شناخت می باشد.
تعریف: بررسی علمی رفتار و فرآیندهای ذهنی در موجود زنده.
وقتی علم می گوید یعنی مستند به پژوهش است، نه حدس و فال بلکه مبتنی بر کار آزمایشگاهی و کار تجربی است.
رفتار یعنی کلیه ی کنش ها و واکنشهای یک موجود زنده اعم از ارادی و غیرارادی. وقتی به صورت مطلق گفت یعنی چه آشکار و چه نهان.
فرآیند ذهنی، ذکر خاص بعد از عام است. زیرا بعض مکاتب مانند روان تحلیل گرها فقط به فرآیندهای ذهنی می پردازند. علت اینکه می گوییم ذکر خاصّ بعد از عام این است که رفتار، تمام کنش های ارادی و غیرارادی و رفتارهای ذهنی را در بر می گیرد، و فرآیند ذهنی یک رفتار خاصّ می باشد.
موجود زنده، متأثر از آنچیزی است که در غرب وجود دارد که حداقل در زمان تشکیل علم روانشناسی غالب بوده است نظریه ی داروین بوده است فلذا از موجود زنده تعبیر آورده اند.